'OF YİNE Mİ DERS' DEMEK ÖĞRENMEYE ENGEL OLUYOR!
ESRA TÜZÜN
24.09.2009

Çocuk Gelişim Uzmanı Şenay Yılmaz özellikle lise çağındaki gençleri ve aileleri uyarıyor. Yılmaz: Ders çalışırken motivasyon; güdülenmenin en etkili yoludur. 'Of yine mi ders' cümlesi güdülenmenizi engeller. Bu duyguyla çalışılan ders kısa sürede unutulur. Zamanın değerini bilin!
Ergenlik dönemi olarak da tanımlanan 15-18 yaş arası çocuklarla iletişim gittikçe zorlaşıyor. Çocuklar dikbaşlı oluyor ve söz dinlemiyor. Derslerdeki dikkatleri dağılıyor, okula karşı olan ilgileri azalabiliyor. Okul başarısının sınav sistemine yansıdığını düşünürsek, çocukların sınav başarısı etkileniyor. Çocuk Gelişim Uzmanı Şenay Yılmaz, gençleri şu sözlerle uyarıyor: "Kaliteli ve etkin öğrenmeye çalışın. Masa başına oturup kitaba bakarken kafanızda başka şeyler düşünüyorsanız, ders çalışmayı bırakın! Ortam değiştirip, tekrar derse dönmeye çalışın

KARARLARINIZI AİLENİZ DEĞİL SİZ VERİN ÇÜNKÜ HAYAT SİZİN
Ne yapmak istediğinizi ve neleri hedeflediğinizi listeleyin. Bu listeyi görebileceğiniz bir yere asın. Mutlaka günde bir kez bu listeye bakın.
Düzenli ve planlı çalışmak başarının olmazsa olmaz şartıdır. Bu nedenle gününüzü planladığınız bir çizelgeniz olsun. Her bir işi bitirdiğinizde üstünü çizin. Hedeflerinizi teker teker başarmak ve bittiğini görmek size büyük haz verecektir.
Kaliteli ve etkin öğrenmeye çalışın. Masa başına oturup kitaba bakarken kafanızda başka şeyler düşünüyorsanız; bu sizin kendinizi kandırmanızdan başka bir şey değildir. Önemli olan hedefe yönelik çalışmaktır. Böyle durumlarda kalkın, ortam değiştirin sonra tekrar derse dönmeye çalışın.
Elbette ki; sosyal hayatınızı da ihmal etmeyin. Ama ikisini birden dengeli götürmeye çalışın.
Ders çalışırken, soru cümlelerini çözerken ana fikri ifade eden cümlelerin altını çizin. Daha sonra hepsini okuduğunuzda mesajı daha çabuk aldığınızı göreceksiniz.
Motivasyon, güdülenmenin en etkili yoludur. 'Off yine mi ders' şeklinde kurduğunuz bir cümle güdülenmenizi engeller ve ders çalışmak istemezsiniz. Bu duyguyla çalışılan ders de kısa sürede unutulur. Zamanın değerini bilin.
Aşık olmak, arkadaş gruplarıyla eğlenmek elbette ki hakkınız. Yalnız kendinize şu soruları da sorun; "Şu anki önceliğim ne? İlerideki hayatımı şekillendirecek bu zamanı nasıl kullanmalıyım?" Eğer bu soruların doğru cevabını bulabildiyseniz sorun yok!
Mutlaka kahvaltı yapın ve atlamayın. Alınamayan enerji, öğrenme için gerekli gücü sağlayamaz.

HOBİNİZ OLSUN!
Aşırı bilgisayar bağımlılığına kapılmayın. Bilgisayar oyunları ya da interneti amaçlı ve uygun zamanlarda kullanmaya çalışın. Unutmayın ki; anneniz ve babanızın size yapma demesi bir şey ifade etmeyebilir. Kararı veren siz olursanız ancak o zaman başarılı olursunuz.
Arada bir akraba ziyaretlerinde bulunun. Ziyaretlerinizi büyüklerinizin yaşadığı tecrübelerden bir şeyler öğrenmek için kullanın.
Dönem dönem yılgınlıklar ve sıkılmalar yaşayabilirsiniz. Aslında bu vücudunuzun size verdiği bir tepkidir. Vücut yorulduğunu ya da farklı şeyler istediğini ifade etmeye çalışır. Bu dönemleri hoşlandığınız bir hobiyle geçirmeye çalışı

KENDİNİZLE KIYASLAMAYIN ARTIK ZAMAN ÇOK DEĞİŞTİ!
"Ben senin yaşındayken..." ile başlayan cümleleri bırakın. Çünkü zaman artık teknoloji çağı... Çocuğunuzun değişime uğraması gayet normal!
Çocuğunuza güvenin. Sürekli onu gözleyerek veya uyararak sadece 'Sana güvenmiyorum' mesajı verebilirsiniz.

BASKIDAN UZAK DURUN
Ergen her şeye tepkilidir. Eğer onu sürekli 'Ders çalış!' diye uyarırsanız, inanın sizinle inatlaşacak ya yapmayacak ya da yapar gibi görünecektir. Bu şekilde öğrenme olamayacağını düşünürsek, siz de aşırı yüklenerek bunaltmayın.
Çocuğunuzun arada bir taşkınlıkları, öfkelenmeleri olabilir. Bu gibi durumlarda alttan almaya ve onu anlamaya çalışın.
Sizin değil, kendisinin istediği mesleğe ya da alana yönelmesini destekleyin.
Giyim tarzına ve dinlediği müziğe çok fazla takılmayın. Elbette ki; bazen aşırılıklar ve farklılıklar olacaktır. Makul düzeydeki farklılıklarıyla dalga geçmeyin, küçümsemeyin. Bunların bir süreç olduğu unutmayın.
Aile içi faaliyetlere vakit ayırmaya çalışın. Haftada bir tüm aile bireylerinin beraber olduğu bir etkinlik yapın. Bunu zoraki bir yaptırım değil, aile içi bağları sağlam tutmak için yapın.
Okulun ilk haftası eski arkadaşların görülmesi onları heyecanlandırır. Yaz dönemi yaptıkları tecrübeleri paylaşmak isteyebilirler. Okulun ilk günleri geç gelmeler olabilir. Karşılıklı anlayış içinde makul saatlere kadar izin verin.
Çocuğunuz ders çalışırken müzik dinliyorsa, bir şeyler yiyip içiyor ya da arkadaşıyla çalışmayı seviyorsa müdahale etmeyin. Onun başarısını artıracak yöntemleri destekleyin.

SİVİLCEDİR GEÇER!
Vücudunuzda meydana gelen hormonal değişimlerden utanıyor olabilirsiniz. Sivilceleriniz çıkmış olabilir ya da kendinizi çok çirkin hissedebilirsiniz. Bu yaşadıklarınızı tüm yaşıtlarınızın yaşadığından emin olun! Yani yalnız değilsiniz. Ancak bu süreç geçici bir dönem olup, daha sonraki süreçte kendinizi ne kadar da beğendiğinizi fark edeceksiniz.

BİLGİSAYARDA ÇOK OYNUYORSA HEMEN YASAK GETİRMEYİN!
Soru: Çocuğum 10. sınıfa gidiyor. Sürekli bilgisayarda oyunlar oynuyor. Babası da, ben de defalarca uyardık, cezalar verdik ama önüne geçemedik. Bu durumla nasıl baş edebiliriz?
Cevap: Bu durum genelde gözlenen bir sıkıntıdır. Ergenliğe girmiş olan çocuk kendini ispat etmek için tepkisel davranışlar gösterebilir. Bu davranışlar; saldırganlık ya da fark edilebilir tepkiler olabileceği gibi içe kapanma, inatlaşma ya da farklı şeylere bağımlılık geliştirme şeklinde de kendini gösterebilir.
Bilgisayar ve internet çocuklarda en kolay bağımlılık geliştiren araçlardır. Siz, öncelikle aile içi ilişkilerinizi geliştirmeye çalışın.
Olabildiğince beraber dışarı çıkın, yeni bir şeyler üretin ya da birlikte gezin! Ona gösterdiğiniz tepkileri de minimuma çekin.
İlgi alanlarını gözlemleyin! Fotoğraf çekmeyi seven bir çocuğa en iyi hediye fotoğraf makinesidir.
Bilgisayarla oynamadığı zamanları onore edin. Ancak bu 'Aaa bak ne güzel oynamıyorsun' şeklinde değil, 'Beraber yemek yemek ne kadar güzel" diye olmalı. Onun dikkatini farklı yöne kaydırın!