Sık Rastlanan Bir Görüntü Bozukluğu: Çökük Burun (Semer Burun)
Burun yüzün en çıkıntılı yeridir. Bu çıkıntıyı burun kemikleri ve kıkırdakları sağlar. Herhangi bir nedenle burun çıkıntısı azalır ise burun basık bir hal alır ve bu yüz estetiğini çok olumsuz etkiler. Çok basık burunlarda burun kökü ile burun ucu arasında derin bir çukur oluşur ve burnun görüntüsü bir semeri andırır. Bu nedenle çok çökük burunlara “semer burun” (ingilizcesi “saddle nose”) ismi verilir.
Hafif derecede çökük burunlar doğuştan (yapısal) olabildiği gibi sonradan kazanılmış da olabilir. Hafif çökük burunların en bilinen nedeni burun estetiği ameliyatı sırasında burun sırtının normalden daha fazla indirilmiş olmasıdır. (Deneyimsiz cerrahlar burun ucunu kalkık göstermek için burun sırtını aşırı traşlayabilmektedirler).
İleri derecede çökük yani semer burunlarda esas neden burnu dik tutan ortadaki kıkırdağın yani burun septumunun mevcut olmayışı veya normalden çok alçakta olmasıdır. Burun septumu burun deliklerini ikiye ayıran ortadaki perdeye verilen isimdir ve bir çadır direği gibi burun sırtının dik durmasını sağlar. Burun septumu kazalar veya başka yaralanmalar nedeni ile kırılıp tamamen dibe katlanabilir ve bu durumda burun sırtını artık dik tutamadığı için burun sırtı çöker. Burun septumu burundaki nefes açma ameliyatlarında en çok oynanan bölgedir. Deneyimsiz cerrahlar nefes açma amacı ile bu septum kıkırdağını uygunsuz miktarlarda çıkartabilirler ve bu da burun sırtının çömesine yani semer burun görüntüsünün ortaya çıkmasına neden olabilir. Çok nadir olarak burun ortasındaki perdeyi ve içindeki kıkırdağı eriten hastalık veya alışkanlıklar da burun direğinde (septumda) çok büyük deliklere (perforasyon) yol açarak burun sırtının desteğini ortadan kaldırabilir.
Neden her ne olursa olsun çökük burun tedavisinde burun sırtını yeni yapı taşları ile yeniden yükseltmek gerekir. Burun çatısını yani sırtını dik tutan yapı taşları kıkırdak ve kemiklerdir. Bu nedenle çökmüş burunlar kemik veya kıkırdak ilave edilerek dik hale getirilebilirler.
Kemik_alinmasiBurun sırtını kemikle yükseltmeye karar verildiğinde ihtiyaç duyulan kemik genellikle kalça kemiğimizin kenarında elimize gelen çıkıntılı bölgeden alınır. Buraya tıp dilinde iliyak krest denilir.
Burun sırtını kıkırdak yerleştirerek yükseltmeye karar verildiğinde ise iki seçenek vardır. Birincisi ayni kişiden yani hastanın kendisinden kıkırdak almaktır. Çökük burun hastalarında burun içinde kullanılabilir kıkırdak bulmak zordur çünkü çökmenin nedeni zaten kıkırdak azlığıdır. Burun dışında kıkırdak alabilceğimiz bölgeler Kulak_kıkırdagikulaklar ve kaburga kemiklerinin uç kısmındaki kıkırdaklardır. Her iki kulağın içindeki çukur bölgelerden (buraya tıpta konka adı verilir) ciddi miktarlarda kıkırdak alınabilir ve deneyimli ellerde kulaklarda farkedilir bir değişiklik olmaz. Bazı semer burunlarda her iki kulak kıkırdağı da yeterli olmayabilir. Bu durumda hastanın kaburga kıkırdağının kullanılması gerekir.
Hastanın kendisinden kıkırdak almak her ne kadar daha sağlıklı ise de kabuga Kaburga_kikirdagikıkırdağının alınması göreceli olarak büyük ve ağrılı bir ameliyattır. Bunu istemeyen hastalarda ikinci seçenek piyasada hazır satılan ve kadavralardan hazırlanan kaburga kıkırdaklarıdır. Bu kıkırdaklar vücutta uzun süre erimeden kalabilmektedir. Eridikleri zaman da insan kıkırdağı gibi vücudun başka yerinden alınmaları gerekmediğinden yeniden konulmaları çok daha kolay bir ameliyat ile gerçekleşmektedir.
Çökük burunlu hastaların merak ettikleri bir konu kendilerinden kıkırdak veya kemik alındığında iz kalıp kalmayacağı, ağrı derecesi ve süresidir.
Kemik alınan hastalarda kalça kemiğinin kenarında 3-4 cm lik bir dikiş izi kalmaktadır ve güzel dikildiğinde dikkati çekmeyecek ölçülerde olmaktadır. Kemik doğru alındığında çukurluk kalmaz. Kemik alınan bölgede bir süre yürüme sırasında ağrı olabilmekte ancak haftalar sonra her şey normale dönmektedir.
Hastanın kulağından kıkırdak alınmış ise deneyimli ellerde yok denecek kadar hafif bir iz kalmakta ve kulakların şekli bozulmamaktadır.
Hastanın kaburga kıkırdağı alınmış ise meme altında 5-6 cm lik bir iz kalmaktadır. İyi dikildiğinde bu iz zor farkedilir boyutlarda olabilir. Kaburga kıkırdağı akciğer zarına çok yakın olduğu için alınması dikkat isteyen bir işlemdir ve ameliyat sonrası bir süre nefes alıp verme sırasında göğüs ağrısı olabilmektedir.
Hazır satılan kadavra kıkırdakları kullanıldığında yukarıda bahsedilen sorunların hepsi ortadan kalkmakta ve istenilen büyüklük ve miktarda kıkırdak elde etmek mümkün olmaktadır. Bu nedenle kadavra kıkırdakları uzun dönemde eriyebilme riskine karşın bazı hastalarca tercih edilebilmektedir.
Özetle çökük burunlar ameliyat ile düzeltilebilir. Çökük bölgenin hangi madde ile doldurulacağı doktorun bilgilendirmesi ve hastanın tercihi doğrultusunda kararlaştırılmalıdır.
Prof. Dr. Ege Özgentaş
Hafif derecede çökük burunlar doğuştan (yapısal) olabildiği gibi sonradan kazanılmış da olabilir. Hafif çökük burunların en bilinen nedeni burun estetiği ameliyatı sırasında burun sırtının normalden daha fazla indirilmiş olmasıdır. (Deneyimsiz cerrahlar burun ucunu kalkık göstermek için burun sırtını aşırı traşlayabilmektedirler).
İleri derecede çökük yani semer burunlarda esas neden burnu dik tutan ortadaki kıkırdağın yani burun septumunun mevcut olmayışı veya normalden çok alçakta olmasıdır. Burun septumu burun deliklerini ikiye ayıran ortadaki perdeye verilen isimdir ve bir çadır direği gibi burun sırtının dik durmasını sağlar. Burun septumu kazalar veya başka yaralanmalar nedeni ile kırılıp tamamen dibe katlanabilir ve bu durumda burun sırtını artık dik tutamadığı için burun sırtı çöker. Burun septumu burundaki nefes açma ameliyatlarında en çok oynanan bölgedir. Deneyimsiz cerrahlar nefes açma amacı ile bu septum kıkırdağını uygunsuz miktarlarda çıkartabilirler ve bu da burun sırtının çömesine yani semer burun görüntüsünün ortaya çıkmasına neden olabilir. Çok nadir olarak burun ortasındaki perdeyi ve içindeki kıkırdağı eriten hastalık veya alışkanlıklar da burun direğinde (septumda) çok büyük deliklere (perforasyon) yol açarak burun sırtının desteğini ortadan kaldırabilir.
Neden her ne olursa olsun çökük burun tedavisinde burun sırtını yeni yapı taşları ile yeniden yükseltmek gerekir. Burun çatısını yani sırtını dik tutan yapı taşları kıkırdak ve kemiklerdir. Bu nedenle çökmüş burunlar kemik veya kıkırdak ilave edilerek dik hale getirilebilirler.
Kemik_alinmasiBurun sırtını kemikle yükseltmeye karar verildiğinde ihtiyaç duyulan kemik genellikle kalça kemiğimizin kenarında elimize gelen çıkıntılı bölgeden alınır. Buraya tıp dilinde iliyak krest denilir.
Burun sırtını kıkırdak yerleştirerek yükseltmeye karar verildiğinde ise iki seçenek vardır. Birincisi ayni kişiden yani hastanın kendisinden kıkırdak almaktır. Çökük burun hastalarında burun içinde kullanılabilir kıkırdak bulmak zordur çünkü çökmenin nedeni zaten kıkırdak azlığıdır. Burun dışında kıkırdak alabilceğimiz bölgeler Kulak_kıkırdagikulaklar ve kaburga kemiklerinin uç kısmındaki kıkırdaklardır. Her iki kulağın içindeki çukur bölgelerden (buraya tıpta konka adı verilir) ciddi miktarlarda kıkırdak alınabilir ve deneyimli ellerde kulaklarda farkedilir bir değişiklik olmaz. Bazı semer burunlarda her iki kulak kıkırdağı da yeterli olmayabilir. Bu durumda hastanın kaburga kıkırdağının kullanılması gerekir.
Hastanın kendisinden kıkırdak almak her ne kadar daha sağlıklı ise de kabuga Kaburga_kikirdagikıkırdağının alınması göreceli olarak büyük ve ağrılı bir ameliyattır. Bunu istemeyen hastalarda ikinci seçenek piyasada hazır satılan ve kadavralardan hazırlanan kaburga kıkırdaklarıdır. Bu kıkırdaklar vücutta uzun süre erimeden kalabilmektedir. Eridikleri zaman da insan kıkırdağı gibi vücudun başka yerinden alınmaları gerekmediğinden yeniden konulmaları çok daha kolay bir ameliyat ile gerçekleşmektedir.
Çökük burunlu hastaların merak ettikleri bir konu kendilerinden kıkırdak veya kemik alındığında iz kalıp kalmayacağı, ağrı derecesi ve süresidir.
Kemik alınan hastalarda kalça kemiğinin kenarında 3-4 cm lik bir dikiş izi kalmaktadır ve güzel dikildiğinde dikkati çekmeyecek ölçülerde olmaktadır. Kemik doğru alındığında çukurluk kalmaz. Kemik alınan bölgede bir süre yürüme sırasında ağrı olabilmekte ancak haftalar sonra her şey normale dönmektedir.
Hastanın kulağından kıkırdak alınmış ise deneyimli ellerde yok denecek kadar hafif bir iz kalmakta ve kulakların şekli bozulmamaktadır.
Hastanın kaburga kıkırdağı alınmış ise meme altında 5-6 cm lik bir iz kalmaktadır. İyi dikildiğinde bu iz zor farkedilir boyutlarda olabilir. Kaburga kıkırdağı akciğer zarına çok yakın olduğu için alınması dikkat isteyen bir işlemdir ve ameliyat sonrası bir süre nefes alıp verme sırasında göğüs ağrısı olabilmektedir.
Hazır satılan kadavra kıkırdakları kullanıldığında yukarıda bahsedilen sorunların hepsi ortadan kalkmakta ve istenilen büyüklük ve miktarda kıkırdak elde etmek mümkün olmaktadır. Bu nedenle kadavra kıkırdakları uzun dönemde eriyebilme riskine karşın bazı hastalarca tercih edilebilmektedir.
Özetle çökük burunlar ameliyat ile düzeltilebilir. Çökük bölgenin hangi madde ile doldurulacağı doktorun bilgilendirmesi ve hastanın tercihi doğrultusunda kararlaştırılmalıdır.
Prof. Dr. Ege Özgentaş
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Sık Rastlanan Bir Görüntü Bozukluğu: Çökük Burun (Semer Burun)" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Prof.Op.Dr. Ege ÖZGENTAŞ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Prof.Op.Dr. Ege ÖZGENTAŞ'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
