Alkol ve Madde Bağımlılığında Kullanılan İki Ölçek Tanıtımı
Bağımlılık üzerine yapılan birçok araştırmalarda alkol bağımlısı ailesinde aile işlevlerinin bozuk olduğunu göstermektedir. Bu yazıda bu konu özetlenip iki bağımlılık ölçeği tanıtılacaktır.
Bağımlının ruhsal ve tıbbi bir yardım için başvurusu çoğu kez bağımlılığın toplumsal olumsuz sonuçlarının belirginleşmesinden sonra olmaktadır. Diğer bir deyişle; o güne dek hetereostatik bir uyum içinde olan ailede, belli bir noktaya ulaşılması halinde, bu uyum bozulmakta ve bağımlı bireyin psikososyal belirtilerinin yanı sıra ailede belirti vermeye başlamaktadır.
Aile işlevleri ciddi biçimde bozulma göstermekte, özellikle aile içi rollerin belirlenmesinde ciddi sorunlar belirmektedir. Aile üyelerinin bakımının sağlanması, rollerin, görevlerin belirlenmesi anlamında ortaya çıkan bu sorun, bağımlı erkeğe ait olarak tanımlanan bazı rollerin eşi (kadın) tarafından üstlenilmesiyle belirginleşmektedir.
Diğer bir bakış açısından, ailelerin verdiği belirtiler; eşlerin geleneksel kadın rolünün dışına çıkması, erkeklerin ise bedensel yakınmalarla birlikte impulsif ve izole olma eğilimi göstermesi ile karakterize belirtilerdir.
Bu araştırma, alkol bağımlısı ailesinde aile işlevlerinin bozuk olduğunu göstermektedir.
Aynı zamanda; alkol bağımlısı erkeklerin eşlerinin, aile işlevleri konusunda kocalarına kıyasla daha olumsuz düşüncelere sahip olduğunu göstermektedir. Aile işlevlerindeki bozukluklar ve eşlerin yaşadığı olumsuzluk duygusu, endişe ve belki de umutsuzluk alkol bağımlılığı konusunu işlerken “aile” üzerinde durmanın önemini yansıtmaktadır. Alkol bağımlılığı tedavi merkezlerinde aile konusundaki uzmanların yer almasının önemi de bu noktada bir kez daha ortaya çıkmaktadır.
Bu araştırma sonucunda; saldırgan, davranışlarının sonuçlarını düşünmeyen, kuralları hiçe sayan, olgunlaşmamış, öncelikle eşinden onay ve destek bekleyen, kendine güveni olmayan bir kişi olarak karşımıza çıkan alkol bağımlısı erkek, belki de bu özellikleriyle eşini daha baskın, sorunlarla uğraşan ve halleden, güçlü bir kadın tipi haline getirmektedir. Ya da bu erkekler, zaten gelenekler dışı olan bu tip kadınları kendilerine eş olarak seçmektedirler. Her iki durumda da alkol bağımlılığı, bağımlılığa uygun insan tipleri oluşturmakta veya yetiştirmektedir diyebiliriz. Bu ailelerde yetişen çocuklar da, alkol bağımlısı veya alkol bağımlısı eşi olma konusunda risk grubu olarak algılanmalıdır. Bu araştırma sonuçlarında, koruyucu-önleyici toplum psikiyatrisi önceliklerinin aile temelinde irdelenmesi gerektiği konusunda önemli mesajlar yer almaktadır.
Doğan’a göre, bağımlılık sorunsalına açıklık getirmeyi amaçlayan tanımların ortak çıkmazı; sadece kullanılan maddeyi ve onu kullanan bireyi odak almalarıdır (www.ailehekimi.com). Oysa, “soruna yol açan; sadece maddenin kullanılması mı, yoksa belli nedenlere uyum çabası içinde, bireyin, madde kullanımına yönelmesi midir?” diye sorulmalıdır. O halde; madde ve maddeyi kullanan kişi gibi araştırma unsurlarına, en az onlar kadar önemli olan çevre faktörünü de eklemek uygun olacaktır. Alkol Bağımlılığı konusunda herkesçe anlaşılır bir kavramlaştırma için çok boyutlu bir yaklaşım gerekmektedir. Bu çok boyutlu yaklaşım; alkolü, alkol kullanan bireyi ve onun içinde yer aldığı çevreyi içine almalıdır. Çevre etkisi, özgül olarak, “aile” etkisi olarak vurgulanabilir.
Bağımlılığın söz konusu olması için, bu yedi fenomenin bir arada olmasının gerekmediği mutlaka akılda tutulması gereken bir konudur. Sadece üç fenomenin varlığı, bağımlılığın göstergesi olmaya yeterlidir.
Mental bozuklukların tanısal ve sayımsal elkitabında yer alan “madde bağımlılığı için tanı ölçütleri” aşağıda belirtilmiştir (Amerikan Psikiyatri Birliği, 1998):
12 aylık bir dönem içinde herhangi bir zaman ortaya çıkan, aşağıdakilerden üçü (ya da daha fazlası) ile kendini gösteren, klinik olarak belirgin bir bozulmaya ya da sıkıntıya yol açan uygunsuz bir madde kullanımı örüntüsü:
(1) Aşağıdakilerden biri ile tanımlandığı üzere tolerans gelişmiş olması:
(a) entoksikasyon ya da istenen etkiyi sağlamak için belirgin olarak artmış miktarda madde kullanma gereksinimi
(b) sürekli olarak aynı miktarda madde kullanılması ile belirgin olarak azalmış etki sağlanması
(2) Aşağıdakilerden biri ile tanımlandığı üzere yoksunluk gelişmiş olması:
(a) söz konusu maddeye özgü yoksunluk sendromu
(b) yoksunluk semptomlarından kurtulmak ya da kaçınmak için aynı madde alınır
(3) Madde, çoğu kez tasarlandığından daha yüksek miktarlarda ya da daha uzun bir dönem süresince alınır.
(4) Madde kullanımını bırakmak ya da denetim altına almak için sürekli bir istek ve ya boşa çıkan çabalar vardır.
(5) Maddeyi sağlamak, maddeyi kullanmak ya da maddenin etkilerinden kurtulmak için çok fazla zaman harcama.
(6) Madde kullanımı yüzünden önemli toplumsal, mesleki etkinlikler ya da boş zamanları değerlendirme etkinlikleri bırakılır ya da azaltılır.
(7) Maddenin neden olmuş ya da alevlendirmiş olabileceği, sürekli olarak var olan ya da yineleyici bir biçimde ortaya çıkan fizik ya da psikolojik bir sorunun olduğu bilinmesine karşın madde kullanımı sürdürülür (Amerikan Psikiyatri Birliği, 1998).
Görüldüğü gibi, alkole karşı fiziksel bağımlılık tolerans ya da yoksunluk kanıtlarının varlığı ile konuluyor. Alkol bağımlılığı olan kişilerin çoğunluğu, olumsuz fiziksel ve psikolojik sonuçlarına karşın alkolü kullanmayı sürdürmektedirler. En sık rastlanan sonuçlar; depresyon, blackout ve karaciğer hastalıklarıdır.
Alkol Bağımlılığı Sendromu olan kişilerde sıklıkla, belirgin olarak işlevsellikte bozulma ve çeşitli komplikasyonlar gözlenmektedir. Öncelikle kişinin genel sağlık durumunda bozulmalar ortaya çıkar. Kötü beslenme ve bundan kaynaklanan sorunlar gözlenebilir. Alkol kullanımı, kişide, şiddet veya saldırgan davranışlara sebep olabilir. Kavgacılık ve suça yönelik davranışlar sergilendiğinde kanunla sorunlara da neden olabilir.
Alkol bağımlılığında; araba, ev ve iş kazalarının görülmesi oldukça sık rastlanan bir durumdur. Otoyol kazalarının yaklaşık yarısının alkolden kaynaklandığı bilinmektedir (www.un.org.tr).
Alkol Bağımlılığının neden olduğu bunca soruna ek olarak, uzun vadede toplumsal boyutlara ulaşabilen ailesel sorunlara da neden olduğu bir gerçektir. Hatta alkol bağımlılığı sıklıkla ailesel özellikler gösterir. Alkol bağımlısı olan bireylerin çocuklarının bağımlılık konusunda risk grubu oluşturduğu çeşitli çalışmalarla gösterilmiştir (Doğan, 2000).
Alkol bağımlılığı riski, alkol bağımlısı olgularının yakın akrabalarında üç ya da dört kat daha fazladır. Yüksek risk; hasta akrabaların sayısının fazlalığı, yakın genetik ilişkiler ve hasta akrabada alkolle ilişkili sorunların yoğun oluşu ile birliktedir (Amerikan Psikiyatri Birliği, 1998).
Alkol bağımlılığının aile işlevleri üzerinde ciddi etkilere neden olduğu ve bu etkilerin, uzun vadede, toplumsal yaşama yansıdığını söylemek yanlış olmayacaktır.
Aşağıda bağımlılık konusunda yapılan araştırmalarda yaygın olarak kullanılan iki ölçek yer almaktadır. Tanı koymak dışında, alanda çalışma yapmak için kullanılan bu ölçekler geçerlik güvenirlik çalışmaları yapılmış ölçeklerdir.
ÖLÇEK I:
Bağımlılık Şiddetini Derecelendirme Ölçeği-ASI
1-11 maddeyi şimdiki problemle ilişki kurmadan bütün maddelerin geçmişini sor.
Son 30 Gün Yaşam Boyu Kullanımı
1. Alkol (Her türlü kullanım-haftada 3 veya
daha fazla, problemli içme ise haftada 3’den de az olabilir.)
2. Eroin
3. Metadon
4. Diğer opiyatlar/analjezikler
5. Barbitüratlar
6. Diğer sedatifler/hpinotikler/sakinleştiriciler (tranklizanlar)
7. Kokain
8. Amfetamin
9. Esrar
10. Hallusinojenler
11. İnhilantlar (nefesle içine çekilenler)
12. Günde birden fazla (alkol dahil) madde kullanımı (6 ay ve daha yukarısı-Problemli veya düzenli kullanımda bir yıl sayılıyor. – 6 aydan az olan yıl olarak kabul edilmiyor, sadece not ediyoruz.)
kullanım şekli; (En sık veya son zamanlarda en sık kullandığı - Birden fazla kullanım şekli varsa en şiddetli olanı işaretle.)
1- Ağızdan
2- Burundan
3- İçerek
4- İğneyle olmayan
5- İğneyle
13. En önemli sorun hangi madde? (Yukarıdaki gibi aynı numaralarla kodlayın ya da sorun yok için “00” yazın.)
14. Bu (13. madde için) maddeyi kendi isteğinizle bırakıp kullanmadığınız en son süre ne kadardır? (En az 1 ay) (00 – hiç bırakma – 1 aydan az – olmadıysa) (Hastanede yatma, hapishanede kalma sayılmıyor.)
15. Bu bırakma kaç ay önceydi?
(00 – Hala kuruysa)
(N – Hiç bırakma olmadıysa)
16. Kaç kez; (Gidip gelen bir bilinç, bilinç kaybı, görsel şeyler görme)
Alkol deliryumu geçirdiniz?
Aşırı dozda madde aldınız?
17. Yaşamınız boyunca kaç kez; (Detoksifikasyon tedavisi, yatarak, ayaktan, danışma, Adsız Alkolikler veya Adsız Narkotikler – 1 aylık sürede (3 veya daha fazla seans), polikliniğe başvurma
Alkol Kötüye Kullanımı
Madde kötüye kullanımı nedeniyle tedavi gördünüz?
18. Bunlardan kaç tanesi sadece detoks müdahalesiydi? (Diazem tedavisi, serum)
Alkol
Madde
19. Son 30 gün içinde alkol, madde için ne kadar harcama yaptığınızı düşünüyorsunuz? (Yeterli bir açıklama yapmıyorsa “x” koyunuz.)
20. Son 30 gün içinde alkol, madde için kaç gün ayakta tedavi gördünüz? (Adsız Alkolikleri ve Adsız Narkotikleri dahil edin.)
21. Son 30 gün içinde kaç gün (Baş ağrısı, bulantı, aşerme, çekilme belirtileri. Entoksikasyon, durduramama, kusma, uykusuzluk, tiksinti vb.)
Alkole bağlı sorunlar
Maddeye bağlı sorunlar yaşadınız?
22. ve 23. sorular için “hasta derecelendirme ölçeğini” kullanmasını isteyiniz.
22. Aşağıdaki sorunlara bağlı olarak son 30 gün içinde ne kadar sıkıntı çektiniz?
Alkol sorunları
Madde sorunları
23. Bu sorunlar için tedavi görmek şu an sizin için ne kadar önemli? (Genel terapi değil, bağımlılık tedavisi önemli.)
Alkol sorunları
Madde sorunları
24. Hastanın tedaviye olan gereksinimini nasıl değerlendiriyorsunuz?
Alkol kötüye kullanımı
Madde kötüye kullanımı
Yukarıdaki bilgilerin anlamlı bir biçimde bozulması aşağıdakilerden hangisine bağlıdır?
25. Hastanın yanlış yorumlamasına
0 – Hayır 1 – Evet
26. Hastanın anlama güçlüğüne
0 – Hayır 1 – Evet
ð Alkol kullanımınızda kesmeye/azaltmaya gitmek gereğini düşündüğünüz oldu mu?
ð İçkinizden eleştirel biçimde söz edilmesinden sıkıldığınız oldu mu?
ð İçki içmeden dolayı kötü hissettiğiniz veya suçluluk duyduğunuz oldu mu?
ð “Ayılabilmek” ya da sakinleşebilmek için ilk iş olarak alkol aldığınız oldu mu?
* Bir tane “evet” cevabı, alkol kullanım bozukluğu ihtimalini düşündürür.
* Birden fazla “evet” cevabı alkol kullanım sorununun ciddi düzeyde olduğunu düşündürür.
Bağımlının ruhsal ve tıbbi bir yardım için başvurusu çoğu kez bağımlılığın toplumsal olumsuz sonuçlarının belirginleşmesinden sonra olmaktadır. Diğer bir deyişle; o güne dek hetereostatik bir uyum içinde olan ailede, belli bir noktaya ulaşılması halinde, bu uyum bozulmakta ve bağımlı bireyin psikososyal belirtilerinin yanı sıra ailede belirti vermeye başlamaktadır.
Aile işlevleri ciddi biçimde bozulma göstermekte, özellikle aile içi rollerin belirlenmesinde ciddi sorunlar belirmektedir. Aile üyelerinin bakımının sağlanması, rollerin, görevlerin belirlenmesi anlamında ortaya çıkan bu sorun, bağımlı erkeğe ait olarak tanımlanan bazı rollerin eşi (kadın) tarafından üstlenilmesiyle belirginleşmektedir.
Diğer bir bakış açısından, ailelerin verdiği belirtiler; eşlerin geleneksel kadın rolünün dışına çıkması, erkeklerin ise bedensel yakınmalarla birlikte impulsif ve izole olma eğilimi göstermesi ile karakterize belirtilerdir.
Bu araştırma, alkol bağımlısı ailesinde aile işlevlerinin bozuk olduğunu göstermektedir.
Aynı zamanda; alkol bağımlısı erkeklerin eşlerinin, aile işlevleri konusunda kocalarına kıyasla daha olumsuz düşüncelere sahip olduğunu göstermektedir. Aile işlevlerindeki bozukluklar ve eşlerin yaşadığı olumsuzluk duygusu, endişe ve belki de umutsuzluk alkol bağımlılığı konusunu işlerken “aile” üzerinde durmanın önemini yansıtmaktadır. Alkol bağımlılığı tedavi merkezlerinde aile konusundaki uzmanların yer almasının önemi de bu noktada bir kez daha ortaya çıkmaktadır.
Bu araştırma sonucunda; saldırgan, davranışlarının sonuçlarını düşünmeyen, kuralları hiçe sayan, olgunlaşmamış, öncelikle eşinden onay ve destek bekleyen, kendine güveni olmayan bir kişi olarak karşımıza çıkan alkol bağımlısı erkek, belki de bu özellikleriyle eşini daha baskın, sorunlarla uğraşan ve halleden, güçlü bir kadın tipi haline getirmektedir. Ya da bu erkekler, zaten gelenekler dışı olan bu tip kadınları kendilerine eş olarak seçmektedirler. Her iki durumda da alkol bağımlılığı, bağımlılığa uygun insan tipleri oluşturmakta veya yetiştirmektedir diyebiliriz. Bu ailelerde yetişen çocuklar da, alkol bağımlısı veya alkol bağımlısı eşi olma konusunda risk grubu olarak algılanmalıdır. Bu araştırma sonuçlarında, koruyucu-önleyici toplum psikiyatrisi önceliklerinin aile temelinde irdelenmesi gerektiği konusunda önemli mesajlar yer almaktadır.
Doğan’a göre, bağımlılık sorunsalına açıklık getirmeyi amaçlayan tanımların ortak çıkmazı; sadece kullanılan maddeyi ve onu kullanan bireyi odak almalarıdır (www.ailehekimi.com). Oysa, “soruna yol açan; sadece maddenin kullanılması mı, yoksa belli nedenlere uyum çabası içinde, bireyin, madde kullanımına yönelmesi midir?” diye sorulmalıdır. O halde; madde ve maddeyi kullanan kişi gibi araştırma unsurlarına, en az onlar kadar önemli olan çevre faktörünü de eklemek uygun olacaktır. Alkol Bağımlılığı konusunda herkesçe anlaşılır bir kavramlaştırma için çok boyutlu bir yaklaşım gerekmektedir. Bu çok boyutlu yaklaşım; alkolü, alkol kullanan bireyi ve onun içinde yer aldığı çevreyi içine almalıdır. Çevre etkisi, özgül olarak, “aile” etkisi olarak vurgulanabilir.
Bağımlılığın söz konusu olması için, bu yedi fenomenin bir arada olmasının gerekmediği mutlaka akılda tutulması gereken bir konudur. Sadece üç fenomenin varlığı, bağımlılığın göstergesi olmaya yeterlidir.
Mental bozuklukların tanısal ve sayımsal elkitabında yer alan “madde bağımlılığı için tanı ölçütleri” aşağıda belirtilmiştir (Amerikan Psikiyatri Birliği, 1998):
12 aylık bir dönem içinde herhangi bir zaman ortaya çıkan, aşağıdakilerden üçü (ya da daha fazlası) ile kendini gösteren, klinik olarak belirgin bir bozulmaya ya da sıkıntıya yol açan uygunsuz bir madde kullanımı örüntüsü:
(1) Aşağıdakilerden biri ile tanımlandığı üzere tolerans gelişmiş olması:
(a) entoksikasyon ya da istenen etkiyi sağlamak için belirgin olarak artmış miktarda madde kullanma gereksinimi
(b) sürekli olarak aynı miktarda madde kullanılması ile belirgin olarak azalmış etki sağlanması
(2) Aşağıdakilerden biri ile tanımlandığı üzere yoksunluk gelişmiş olması:
(a) söz konusu maddeye özgü yoksunluk sendromu
(b) yoksunluk semptomlarından kurtulmak ya da kaçınmak için aynı madde alınır
(3) Madde, çoğu kez tasarlandığından daha yüksek miktarlarda ya da daha uzun bir dönem süresince alınır.
(4) Madde kullanımını bırakmak ya da denetim altına almak için sürekli bir istek ve ya boşa çıkan çabalar vardır.
(5) Maddeyi sağlamak, maddeyi kullanmak ya da maddenin etkilerinden kurtulmak için çok fazla zaman harcama.
(6) Madde kullanımı yüzünden önemli toplumsal, mesleki etkinlikler ya da boş zamanları değerlendirme etkinlikleri bırakılır ya da azaltılır.
(7) Maddenin neden olmuş ya da alevlendirmiş olabileceği, sürekli olarak var olan ya da yineleyici bir biçimde ortaya çıkan fizik ya da psikolojik bir sorunun olduğu bilinmesine karşın madde kullanımı sürdürülür (Amerikan Psikiyatri Birliği, 1998).
Görüldüğü gibi, alkole karşı fiziksel bağımlılık tolerans ya da yoksunluk kanıtlarının varlığı ile konuluyor. Alkol bağımlılığı olan kişilerin çoğunluğu, olumsuz fiziksel ve psikolojik sonuçlarına karşın alkolü kullanmayı sürdürmektedirler. En sık rastlanan sonuçlar; depresyon, blackout ve karaciğer hastalıklarıdır.
Alkol Bağımlılığı Sendromu olan kişilerde sıklıkla, belirgin olarak işlevsellikte bozulma ve çeşitli komplikasyonlar gözlenmektedir. Öncelikle kişinin genel sağlık durumunda bozulmalar ortaya çıkar. Kötü beslenme ve bundan kaynaklanan sorunlar gözlenebilir. Alkol kullanımı, kişide, şiddet veya saldırgan davranışlara sebep olabilir. Kavgacılık ve suça yönelik davranışlar sergilendiğinde kanunla sorunlara da neden olabilir.
Alkol bağımlılığında; araba, ev ve iş kazalarının görülmesi oldukça sık rastlanan bir durumdur. Otoyol kazalarının yaklaşık yarısının alkolden kaynaklandığı bilinmektedir (www.un.org.tr).
Alkol Bağımlılığının neden olduğu bunca soruna ek olarak, uzun vadede toplumsal boyutlara ulaşabilen ailesel sorunlara da neden olduğu bir gerçektir. Hatta alkol bağımlılığı sıklıkla ailesel özellikler gösterir. Alkol bağımlısı olan bireylerin çocuklarının bağımlılık konusunda risk grubu oluşturduğu çeşitli çalışmalarla gösterilmiştir (Doğan, 2000).
Alkol bağımlılığı riski, alkol bağımlısı olgularının yakın akrabalarında üç ya da dört kat daha fazladır. Yüksek risk; hasta akrabaların sayısının fazlalığı, yakın genetik ilişkiler ve hasta akrabada alkolle ilişkili sorunların yoğun oluşu ile birliktedir (Amerikan Psikiyatri Birliği, 1998).
Alkol bağımlılığının aile işlevleri üzerinde ciddi etkilere neden olduğu ve bu etkilerin, uzun vadede, toplumsal yaşama yansıdığını söylemek yanlış olmayacaktır.
Aşağıda bağımlılık konusunda yapılan araştırmalarda yaygın olarak kullanılan iki ölçek yer almaktadır. Tanı koymak dışında, alanda çalışma yapmak için kullanılan bu ölçekler geçerlik güvenirlik çalışmaları yapılmış ölçeklerdir.
ÖLÇEK I:
Bağımlılık Şiddetini Derecelendirme Ölçeği-ASI
ALKOL VE MADDE KULLANIMI
Son 30 Gün Yaşam Boyu Kullanımı
1. Alkol (Her türlü kullanım-haftada 3 veya
daha fazla, problemli içme ise haftada 3’den de az olabilir.)
2. Eroin
3. Metadon
4. Diğer opiyatlar/analjezikler
5. Barbitüratlar
6. Diğer sedatifler/hpinotikler/sakinleştiriciler (tranklizanlar)
7. Kokain
8. Amfetamin
9. Esrar
10. Hallusinojenler
11. İnhilantlar (nefesle içine çekilenler)
12. Günde birden fazla (alkol dahil) madde kullanımı (6 ay ve daha yukarısı-Problemli veya düzenli kullanımda bir yıl sayılıyor. – 6 aydan az olan yıl olarak kabul edilmiyor, sadece not ediyoruz.)
kullanım şekli; (En sık veya son zamanlarda en sık kullandığı - Birden fazla kullanım şekli varsa en şiddetli olanı işaretle.)
1- Ağızdan
2- Burundan
3- İçerek
4- İğneyle olmayan
5- İğneyle
13. En önemli sorun hangi madde? (Yukarıdaki gibi aynı numaralarla kodlayın ya da sorun yok için “00” yazın.)
14. Bu (13. madde için) maddeyi kendi isteğinizle bırakıp kullanmadığınız en son süre ne kadardır? (En az 1 ay) (00 – hiç bırakma – 1 aydan az – olmadıysa) (Hastanede yatma, hapishanede kalma sayılmıyor.)
15. Bu bırakma kaç ay önceydi?
(00 – Hala kuruysa)
(N – Hiç bırakma olmadıysa)
16. Kaç kez; (Gidip gelen bir bilinç, bilinç kaybı, görsel şeyler görme)
Alkol deliryumu geçirdiniz?
Aşırı dozda madde aldınız?
17. Yaşamınız boyunca kaç kez; (Detoksifikasyon tedavisi, yatarak, ayaktan, danışma, Adsız Alkolikler veya Adsız Narkotikler – 1 aylık sürede (3 veya daha fazla seans), polikliniğe başvurma
Alkol Kötüye Kullanımı
Madde kötüye kullanımı nedeniyle tedavi gördünüz?
18. Bunlardan kaç tanesi sadece detoks müdahalesiydi? (Diazem tedavisi, serum)
Alkol
Madde
19. Son 30 gün içinde alkol, madde için ne kadar harcama yaptığınızı düşünüyorsunuz? (Yeterli bir açıklama yapmıyorsa “x” koyunuz.)
20. Son 30 gün içinde alkol, madde için kaç gün ayakta tedavi gördünüz? (Adsız Alkolikleri ve Adsız Narkotikleri dahil edin.)
21. Son 30 gün içinde kaç gün (Baş ağrısı, bulantı, aşerme, çekilme belirtileri. Entoksikasyon, durduramama, kusma, uykusuzluk, tiksinti vb.)
Alkole bağlı sorunlar
Maddeye bağlı sorunlar yaşadınız?
22. ve 23. sorular için “hasta derecelendirme ölçeğini” kullanmasını isteyiniz.
22. Aşağıdaki sorunlara bağlı olarak son 30 gün içinde ne kadar sıkıntı çektiniz?
Alkol sorunları
Madde sorunları
23. Bu sorunlar için tedavi görmek şu an sizin için ne kadar önemli? (Genel terapi değil, bağımlılık tedavisi önemli.)
Alkol sorunları
Madde sorunları
GÖRÜŞMECİNİN ŞİDDET DEĞERLENDİRMESİ
Alkol kötüye kullanımı
Madde kötüye kullanımı
GÜVEN DERECELENDİRMESİ
25. Hastanın yanlış yorumlamasına
0 – Hayır 1 – Evet
26. Hastanın anlama güçlüğüne
0 – Hayır 1 – Evet
ÖLÇEK II:
KESİ Ölçeği-CAGE
ð İçkinizden eleştirel biçimde söz edilmesinden sıkıldığınız oldu mu?
ð İçki içmeden dolayı kötü hissettiğiniz veya suçluluk duyduğunuz oldu mu?
ð “Ayılabilmek” ya da sakinleşebilmek için ilk iş olarak alkol aldığınız oldu mu?
* Bir tane “evet” cevabı, alkol kullanım bozukluğu ihtimalini düşündürür.
* Birden fazla “evet” cevabı alkol kullanım sorununun ciddi düzeyde olduğunu düşündürür.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Alkol ve Madde Bağımlılığında Kullanılan İki Ölçek Tanıtımı" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Arzu GÜNEŞ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Arzu GÜNEŞ'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden |
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
