2007'den Bugüne 92,260 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Uyku Bozukluğum Var
MAKALE #15040 © Yazan Psk.Elif GÜNERİ | Yayın Temmuz 2015 | 3,986 Okuyucu
UYKU BOZUKLUĞUM VAR

Uyku insanoğlunun hayatında oldukça önemli bir yere sahiptir. Ömrümüzün yaklaşık 1/3’ünü uyuyarak geçiririz. Bu durumu dikkate aldığımızda uyku ile ilgili yaşadığımız sorunların bizim hayat kalitemizi etkileyeceği sonucuna varabiliriz. Uyku Bozuklukları toplumda sıkça görülen bir sorundur.

Uyku bozuklukları çok çeşitli sınıflandırılsa da dissomnia ve parasomnia olmak üzere iki ana başlığa ayırarak incelemek bu bozuklukları daha iyi anlamamızı sağlamaktadır. Dissomnia altı alt başlık olarak; primer insomnia, primer hipersomnia, narkolepsi, solunumla ilişkili uyku bozuklukları, sirkadiyen ritim uyku bozuklukları ve başka türlü adlandırılamayan dissomnia şeklindedir. Parasomnia dört alt başlıkta; kâbus bozukluğu, uykuda korku bozukluğu, uyurgezerlik, başka türlü adlandırılamayan parasomnia görülmektedir.

Uykusuzluk (primer insomnia) en yaygın uyku bozukluklarından biridir. Uykuya dalmakta zorlanma veya gece boyunca uykuyu sürdürmede sorun yaşayan insanların bu uyku bozukluğunu yaşadığını söyleyebiliriz. Uykusuzluk yaşayan bireyler genellikle gündüzleri dikkatini toplama, yorgunluk ve kendini hasta hissetme gibi şikayetler ile gelirler. Kronik uykusuzluk, bu uyku bozukluğunun uzun vadede süreklilik göstermesidir. Eğer üç haftadan uzun sürüyorsa kronik uykusuzluk olarak adlandırılır.
Stresli yaşantılar, endişeli, üzüntülü olma ve sorunlarla başa çıkmada zorlanma gibi psikolojik sebepler uykusuzluğa yol açmaktadır. Çoğunlukla çalışma hayatında yoğun problem yaşayan kişilerde görülen bir uyku bozukluğudur. Öğrencilerin yaşadığı uykusuzluk sorunu ise sınav kaygısı ve düzensiz uyuyup uyanma gibi faktörlerden kaynaklanmaktadır. Vardiyalı çalışmak, fiziksel rahatsızlıklar, ciddi ağrı veya acı veren durumlar ve alkol madde kullanımı uykusuzluk probleminin fiziksel sebeplerindendir.
Bu önemli sorunun tedavisinde hem ilaçlı tedavi hem de ilaçsız yani psikolojik tedavi yöntemleri kullanılmaktadır. Bilişsel- davranışçı terapi uykusuzluk sorunlarında etkili bir terapi yöntemidir. Uykusuzluk yaşadığımız gerilimlerden ötürü bizim hayatımızı etkiler. Aşırı kaygının ve bu gerilimin azaltılması sonucunda bireyin uykusuzluk sorunu ortadan kalkabilir. İlaçsız tedavilerde belirlenen hedefe kişi için en uygun uyku düzeninin oluşturulmasıyla varılabilir. Bu en uygun uyku düzeninin yaratılması için uykusuzluk çeken bireye takip etmesi gereken bazı adımlar aktarılır. Bu adımlar kişiyi rahatlatan, belli bir uyku düzeni içine sokan, aynı saatte uyuyup aynı saatte uyanmasını sağlayan, gün içinde uyumayı yasaklayan gibi özelliklere sahiptir. Buradaki amaç bireyde etkili ve düzenli bir uyku düzeni oluşturmaktır. Bunun sonucunda kişinin yaşam kalitesinde artış gözlemlenecektir. Gevşeme egzersizleri de uykusuzluk konusunda bireye yardımcı olacak bir başka yöntemdir.

Uyku Apnesi (Solunumla İlişkili Uyku Bozukluğu) bireyin uyku esnasında nefes almayı bırakması ve bu durumun 10 saniye veya daha uzun süre gerçekleşmesidir. Kişi uykuda defalarca nefes almayı bırakır, uyanarak nefes almaya başlar ve daha sonra uykusuna devam eder. Bu durum uyku sırasında sık sık tekrarlanır. Gece boyunca uykudan uyanan birey ertesi gün nedenini bilmediği bir yorgunluk ve uykusuzluk hisseder. Kendisinin bu yaşadığı durumu farkına varması zordur, gece yaşadığı nefes alma problemini hatırlamaz. Uyku apnesinin sebebi olarak genellikle çok kilolu olmak, çok fazla horlamak, alkol kullanmak ve uyku ilaçları kullanmak gösterilmektedir. Tedavisinde sırtı üstü yatmayı engellemek en basit yöntemdir. Ama asıl çözüm yüze takılan bir maske sayesinde gece boyunca bireyin nefes almasını sağlayan alettir.
Narkolepsi aşırı uyku hali olarak kendini gösteren kronik bir bozukluktur. Gün içinde kısa uykular olarak bilinir ve ataklar şeklindedir. Bu bozukluğu yaşayan bireyler uyumaya karşı koyamadıklarını söylemektedirler. Aniden, hatta hiç olmaması gereken bir ortamda uykuya daldıklarını ifade eden bu kişiler normal bir hayat yaşama konusunda ciddi sıkıntılar yaşamaktadırlar. Kişi nerede ne zaman uykuya dalacağını bilemez. Araba kullanırken veya birileriyle sohbet ederken uyuyan bu insanlar hayatlarını uykuya göre düzenlemek zorunda kalıyorlar. Büyük duygusal değişimlerin veya travmatik bir olayın ardından tetiklendiği düşünülmektedir. İnsanlar dışında bazı hayvanlarda da bu rahatsızlık görülmektedir.

Sirkadiyen Ritim Uyku Bozukluğu kişinin, kendisi için normal kabul ettiği saatlerde uyuyup uyanma konusunda sıkıntı yaşanmasıdır. Bilindiği gibi herkesin biyolojik ritmi birbirinden farklıdır. Vücut saatlerine göre uyuyup uyandıkları takdirde herhangi bir uyku problemi yaşamazlar.

Gece Terörü (Uykuda Korku Bozukluğu) çocuklarda da görülen bir uyku bozukluğudur. Çığlık atarak, bağırarak ve aniden korkuyla uyanan kişi ertesi gün bu olayı anımsamaz. Olayın akabinde uykudan fırlayan kişinin sakinleştirilmesi çok zordur ve ancak birkaç dakika içinde kendine gelebilir. Şiddetli sallanma gözlemlenebilir. Yoğun korku ve ağlama ya da kendini yataktan atma görülebilir. Genellikle 15 dakika gibi bir süre içerisinde kişi tamamen uyanmadan yatışır ve tekrar uykuya dalar. Çocuklarda 4-12 yaşları arasında görülen bir bozukluktur ve genellikle ergenlikle beraber ortadan kaybolur. Eğer çocuk uyku haline geri dönmemiş aksine uyanmışsa, sakinleşip tekrar uykuya dalabilecek duruma gelene kadar ebeveynleri tarafından rahatlatılması ve yanında olunması önem arz eder. Tedavisinde hipnoz önerilmektedir.

Kabus bozukluğu (Rüya Anksiyetesi Bozukluğu) her insanın çok sık olmasa da karşılaştığı bir durumdur. Rüya sırasında ortaya çıkan ve bireyi kaygılandırıp korkutan görüntülerdir. Kişi bu rüyada saldırıya uğradığını, araba çarptığını, deprem gibi felaketlerin olduğunu ve kendine zarar verici bir olayın gerçekleştiğini görür. Uyanan birey genel hatlarıyla gördüğü kabusu tarif edebilir. Kabus bitse de yaşanan korku ve kaygı bir süre daha devam eder ve birey uykuya dalmakta zorluk yaşar. Bu kabusların tedavisi için en etkili yöntem kaygı giderici tekniklerin düzenli ve sürekli olarak uygulanmasıdır.
Uykuda Yürümek sık görülmeyen bir bozukluktur ve uyurgezerlik olarak da bilinir. Kişi derin uykudayken yatağından kalkar ve yürümeye başlar. Tamamen kişinin bilgisi dışında gelişen bir durumdur. Uyandığında uykusunda yürüdüğünden haberdar değildir, herhangi bir şey hatırlamaz. Yürüme esnasında koordinasyonları zayıf olan bu bireyler nesnelere çarpmamayı başarabilirler ve az da olsa konuşabilirler. Evden çıkıp sokakta dolaşma ve eve geri dönme gibi durumlar söz konusudur. Bu durumun tehlikeli olmasından dolayı mutlaka önlemlerin alınması gerekir. Daha çok yetişkinlerde görülen bu problem aşırı stres ve zihinsel sorunlardan kaynaklanıyor olabilir.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Uyku Bozukluğum Var" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Elif GÜNERİ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Elif GÜNERİ'nin izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Psk.Elif GÜNERİ'nin Makaleleri
► Uyku Psk.İ.Nil BİREYŞOĞLU ÖZEN
► Uyku Psk.M.Kenan ALYÜRÜK
► Uyku Yoksunluğu Psk.M.Kenan ALYÜRÜK
► Uyku ve Evreleri Psk.Filiz ÖMEROĞLU
► Uyku Evreleri Psk.Nurhayat YÜKSEL
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Uyku Bozukluğum Var' başlığıyla benzeşen toplam 53 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Çocuklarda Tırnak Yeme Temmuz 2015
► Kardeş Kıskançlığı Temmuz 2015
► Çocuk Resimlerinin Dili Temmuz 2015
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


10:59
Top